Aanleiding & Onderzoeksvraag

Jaarlijks stoot Nederland ruim 193 miljard kilo CO2 uit, gelijk aan alle wereldburgers 170 rondjes om de aarde laten rijden.[i] Bovendien produceren we grote hoeveelheden afval: 12 miljoen vuilniswagens per jaar, waarvan 80% wordt verbrand.[ii] Als de hele wereld zou consumeren zoals Nederland, dan wordt er 3,7 keer de aarde aan grondstoffen per jaar verbruikt.[iii] Een onhoudbaar systeem. De Nationale DenkTank 2018 wil daarom een omschakeling naar een circulaire economie en is aan de slag gegaan met de hoofdvraag:

Hoe versnellen we de transitie naar een circulaire metropool in 2030?

We focussen ons hierbij op de circulaire metropool, omdat verstedelijking in de toekomst alleen maar toeneemt. In het jaar 2030 zal 60% van de wereldbevolking in steden wonen.[iv] We hebben ons gericht op vier gebruiksfuncties in de metropool: wonen, werken, consumeren en eten/drinken.

Voor ons onderzoek hebben wij de volgende definitie van circulaire economie opgesteld en gehanteerd:

In een circulaire economie wordt grondstofverbruik geminimaliseerd door: behoud van waarde, het sluiten van kringlopen door middel van hergebruik, en/of door weigering van bepaalde producten, onderdelen, materialen of grondstoffen. Iedereen doet mee in een circulaire economie, waarbij welzijn en persoonlijke ontwikkeling centraal staan.

We zijn op bezoek gegaan bij vuilnismannen en een staatssecretaris, hebben meegedaan aan de vegan challenge, verbleven in een circulaire broedplaats en doken in de literatuur. Ook hebben we veel betrokkenen geïnterviewd, trainingen gevolgd, workshops gegeven en brainstormsessies gedaan.

De 10 oplossingen die we op basis hiervan hebben geformuleerd, vallen in 6 oplossingsrichtingen. Hiermee denken wij de circulaire economie een stapje dichterbij te brengen:

    • Urgentiegevoel en mindset-verandering stimuleren
    • Burgers meer invloed geven
    • Transitie integraal benaderen
    • Maatschappelijke en ecologische waarden integreren
    • Kringlopen sluiten
    • Verandering van regelgeving agenderen
  1. CBS (2018). Uitstoot broeikasgassen in 2017 licht afgenomen; op basis van een auto die 1 op 15 rijdt
  2. Rabobank – De afvalsector: de grondstoffenrotonde uitgelicht
  3. https://www.overshootday.org/newsroom/country-overshoot-days/
  4. PWC – Versnellende verstedelijking